ارکان نماز – نمازهای پنجگانه
بدست Parvin Farjadi • 10 آوریل 2012 • دسته: رنگارنگارکان نماز عبارتند از: نیت، تکبیرة الاحرام، قیام، رکوع و سجده که شرح هر یک بدین کیفیت می باشد.
نیت
نیت آن است که انسان، نماز را به قصد قربت – یعنی برای انجام فرمان خداوند عالم – به جا آورد و بهتر است مقلاً به زبان نیز بگوید:
«دو رکعت نماز صبح بجا می آورم قربة الی الله».
تکبیرة الاحرام
پس از گفتن اذان و اقامه، با داشتن نیت و گفتن «الله اکبر» نماز شروع می شود و چون به واسطه گفتن این تکبیر، چیزهایی مانند خوردن و آشامیدن ،
و خنده کردن و پشت به قبله نمودن حرام می شود، این تکبیر را «تکبیرة الاحرام» می گویند.
و مستحب است در موقع گفتن تکبیر، دست ها را بالا ببریم و با این عمل، بزرگی خدا را در نظر آورده و غیر او را کوچک شمرده و پشت سر بیندازیم.
.
قیام = ایستادن برای نماز .
رکوع
بعد از خواندن رکعت نماز، باید به قدری خم شود که دست ها به زانو برسد و این عمل را رکوع می گویند.
در رکوع یک مرتبه «سبحان ربی العظیم و بحمده» = پاک و منزّه و بزرگ است پروردگار. یا سه مرتبه « سبحان الله» = پاک و منزّه است خدا. باید گفت.
پس از رکوع باید کاملا بایستد، بعد به سجده رود.
.
سجده
سجده یعنی پیشانی و دست ها و سر زانوها و سر دو انگشت بزرگ پاها را بر زمین بگذارد و یک مرتبه «سبحان ربی الاعلی و بحمده»
یا سه مرتبه «سبحان الله» بگوید. بعد می نشیند و دو مرتبه به سجده رفته، ذکر سابق را تکرار می نماید.
محلی که پیشانی را بر آن می گذارد باید زمین یا چیزی باشد که از زمین می روید و بر چیزهای خوراکی و پوشاکی و معدنی سجده جایز نیست.
.
تشهد و سلام
در ركعت دوم تمام نمازهای واجب و ركعت سوم نماز مغرب و ركعت چهارم نماز ظهر و عصر و عشا بايد انسان بعد از سجده دوم بنشيند،
و درحال آرام بودن بدن تشهد بخواند يعني بگويد :
«اشهد ان لا اله الا الله وحده لاشريك له و اشهد ان محمدا عبده و رسوله اللهم صل علي محمد و آل محمد .»
(یعنی شهادت میدهم که معبود سزاوار پرستشی جز «الله» نیست، که یکیست و شریکی ندارد. و شهادت میدهم که محمد بنده و فرستادۀ اوست.
خدایا درود بفرست بر محمد و خاندان او.)
كلمات تشهد بايد به عربی صحيح و بطوری كه معمول است پشت سر هم گفته شود .
.
اگر نماز، دو رکعتی است پس از انجام دو سجده برخاسته و حمد و سوره (سورۀ حمد و اخلاص) را می خواند و قنوت را انجام داده و پس از
رکوع و دو سجده، تشهد را می خواند و نماز را سلام می دهد.
قنوت = دعائی که بعد از رکعت دوم قبل از رکوع در دستها می خوانیم. باین صورت که دستها را بالا آورده که کف دستها رو بصورت باشد.
مبتدیان میتوانند فقط در قنوت سه بار صلوات بفرستند. یا هر دعائی را که دوست دارند، درصورتی که بزبان عربی باشد. البته قنوت ار ارکان واجب نیست.
و اگر نماز سه رکعتی است پس از تشهد برمی خیزد و حمد تنها را خوانده یا سه مرتبه می گوید: «سبحان اله والحمدالله ولااله الاالله والله اکبر»
و بعد رکوع و دو سجده و تشهد و سلام را انجام می دهد. و چنانچه نماز، چهار رکعتی است رکعت چهارم را مثل رکعت سوم انجام داده و بعد از تشهد، نماز را سلام می دهد.
.
سلام نماز:
گفته شده: «سلام، یکی از اسم‌های خدا است و اگر می‌خواهیم سلام نماز را به‌خوبی انجام داده و معنایش را ادا کنیم، پس باید دین و قلب،
و عقلمان را سالم نگه داریم و آنها را به ظلمت گناه نیالاییم.»
سلام، خواستاری سلامتی، امنیت، خیر و برکت و سعادت است.
نمازگزار با سلام دادن، نشان می دهد که دوستدار و خیرخواه همه خوبان و نیکوکاران است و همواره آرزوی سلامتی آنان را دارد.
این مسأله باعث نزدیکی قلب‌ها به هم و مستحکم‌تر شدن دوستی‌ها و برادری‌ها است.
.
معمول است که در پایان هر نماز سه بار سلام گفته می شود.
به این ترتیب:
«السلام علیک ایها النبی و رحمة الله و برکاتة.»:
(سلام بر تو ای پیغمبر و رحمت خدا و برکات او بر تو باد.)
«السلام علینا و علی عبادالله الصالحین.»:
(سلام بر ما وبر تمام بندگان صالح خدا.)
«السلام علیکم و رحمة الله و برکاتة.»:
سلام بر شما ای جمعیت نمازگزاران و رحمت و برکات او بر شما باد.
.
و اما سلام واجب نماز یک سلام بیشتر نیست که:« السلام علیکم و رحمة الله» است و برای ثواب “و برکاته” هم به ان اضافه میشود.
لذا سلام اصلی و واجب نماز « السلام علیکم و رحمة الله و برکاته». میباشد.
.
.
نماز صبح:
نیت می کنم دو رکعت نماز صبح برای نزدیکی بخدا بجا بیاورم .
الله اکبر، الله اکبر= خدا بزرگترین است، خدا بزرگترین است.
.
رکعت اول نماز:
سورۀ حمد، یا فاتحه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ ﴿۱﴾
الْحَمْدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ ﴿۲﴾
الرَّحْمنِ الرَّحِيمِ ﴿۳﴾
مَالِكِ يَوْمِ الدِّينِ ﴿۴﴾
إِيَّاكَ نَعْبُدُ وإِيَّاكَ نَسْتَعِينُ ﴿۵﴾
اهدِنَا الصِّرَاطَ المُستَقِيمَ ﴿۶﴾
صِرَاطَ الَّذِينَ أَنعَمتَ عَلَيهِمْ غَيرِ المَغضُوبِ عَلَيهِمْ وَلاَ الضَّالِّينَ ﴿۷﴾
.
ترجمه سوره حمد، یا فاتحه:
به نام خداوندبخشنده مهربان(1)
ستايش مخصوص خداوندى است كه پروردگار جهانيان است. (2)
(خداوندى كه) بخشنده و بخشايشگر است (و رحمت عام و خاصش همگان را فرا گرفته). (3)
(خداوندى كه) مالك روز جزاست. (4)
(پروردگارا!) تنها تو را مىپرستيم و تنها از تو يارى مىجوييم. (5)
ما را به راه راست هدايت كن … (6)
راه كسانى كه آنان را مشمول نعمت خود ساختى نه كسانى كه بر آنان غضب
كردهاى و نه گمراهان. (7)
.
و بلافاصله سورۀ اخلاص خوانده می شود:
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
قُلْ هُوَ اللَّهُ أَحَدٌ(1)
اللَّهُ الصَّمَدُ(2)
لَمْ يَلِدْ وَ لَمْ يُولَدْ(3)
وَ لَمْ يَكُن لَّهُ كُفُوًا أَحَدُ .(4)
.
ترجمه سوره اخلاص:
به نام خداوند بخشنده مهربان
بگو: او خدای يكتاست. (1 )
خدا بی نیاز است (و همه عالم به او نيازمندند).(2)
نه كسى فرزند اوست و نه او فرزند كسى است. (3
و نه هيچ كس مثل و مانند و همتاى اوست. (4
.
بعد به رکوع میرویم یعنی دستها را به زانو گذاشته و درحالت خم شدن بجلو
سه بار می گوئیم: «سبحان الله.»= پاک و منزّ است خدا.
بعد به سجده میرویم و در حال سجده می گوئیم: «سبحان رب العلی و بحمده.»= پاک و منزهّ است خداوند والا مرتبه و به بزرگداشت او مشغولم.
که سجده دوبار پشت سر هم تکرار میشود.
بعد از سجده بلند شده رکعت دوم نماز را هم عیناً رکعت اول می خوانیم و بهمان صورت رکوع و سجود می کنیم، و بعد از سجود دوم روی دو زانو می نشینیم،
و تشهد میگوئیم. یعنی شهادت میدهیم به یکتائی خدا و اینکه محّمد(ص) بنده و فرستادۀ خداست…
به این صورت:
اَشْهَدُ اَنْ لاَّ اِلٰهَ اِلاَّ اللهُ وَحْدَهُ لاَ شَرِيْكَ له و اَشْهَدُ اَنَّ مُحَمَّدًا عَبْدُهُ وَ رَسُوْلُهُ
الهم صلی علی محمد و آل محمد.
ترجمه: شهادت میدهم که خدائی سزاوار پرستش جز خدای یکتا و بی شریک نیست، و شهادت می دهم که محّمد بنده و فرستادۀ اوست، و درود خداوند
بر محمد و خانواده او باد.
بعد سلام یا سلام های آخر نماز را می گوئیم.
.
بعد سه بار می گوئیم: الله اکبر= خدا بزرگترین است، و در هربار سر خود را به جهات مختلف می گردانیم (طرف راست و روبرو و طرف چپ) و نماز صبح تمام میشود.
.
نماز ظهر:
میگوئیم: «چهار رکعت نماز ظهر بجا میآورم برای نزدیکی بخدا.»
دو رکعت اول را عیناً مثل نماز صبح می خوانیم . و بعد از شهادت گفتن، دستها را بزمین گذاشته ، بلند می شویم ، و درعین حال، یکبار:« الله اکبر»= خدا بزرگترین است.
می گوئیم و می ایستیم ،و رکعت سوم را می خوانیم، به اینصورت که سه بار می گوئیم:
« سبحان الله و الحمدُ لله و لا اله إلا الله و اللهُ اكبر.»
(پاک و منزّه است خدا، و شکر و سپاس خداوند راست، و نیست خدائی سزاوار پرستش جز خدای یگانه، و خدا بزرگترین است. )
بعد به رکوع میرویم درست مثل رکوع رکعت اول و رکعت دوم نماز، و همان طور دوبار سجده می کنیم، و از سجده با گفتن :« اللهُ اکبر.» (خدا بزرگترین است .)
بلند شده، می ایستیم و رکعت چهارم را عیناً رکعت سوم می خوانیم ، یعنی باز سه بار می گوئیم: « سبحان الله و الحمدُ لله و لا اله إلا الله و اللهُ اكبر.»
(پاک و منزّه است خدا، و شکر و سپاس خداوند راست، و نیست خدائی سزاوار پرستش جز خدای یگانه، و خدا بزرگترین است. )
بعد به رکوع میرویم درست مثل رکوع رکعت اول و رکعت دوم و رکعت سوم نماز، و همان طور دوبار سجده می کنیم، و از سجده با گفتن خدا بزرگترین است ،
بلند شده و روی دو زانو می نشینیم ، و در این حالت شهادت میدهیم، و بعد سه سلام را گفته وسه بار « اللهُ اکبر» (خدا بزرگترین است.) را عین نماز صبخ ادا کرده،
و نماز ظهر را به پیایان میرسانیم.
.
نماز عصر: درست مثل نماز ظهر است. فقط نیت فرق می کند، و در نیت اینبارمی گوئیم: «چهار رکعت نماز عصر بجا می آورم برای نزدیکی بخدا.»
.
نماز مغرب: نیت می کنیم و میگوئیم :« سه رکعت نماز مغرب بجا می آورم برای نزدیکی بخدا. »
بعد دو رکعت اول باز مثل نماز صبح است، و رکعت سوم عیناً مثل سومین رکعت ظهر و عصر می باشد. یعنی سه بار می گوئیم:
« سبحان الله و الحمدُ لله و لا اله إلا الله و اللهُ اكبر.»
(پاک و منزّه است خدا، و شکر و سپاس خداوند راست، و نیست خدائی سزاوار پرستش جز الله و الله بزرگترین است.
و در نماز مغرب رکعت سوم که تمام شد، به رکوع و سجود میرویم، درست مثل رکوع و سجود نمازهای دیگر، فقط بعد از سجده دوم، روی دو زانو می نشینیم و شهادت میدهیم .
و سلامهای نماز را می گوئیم ،و سه بار :« اللهُ اکبر» (خدا بزرگترین است.) را در حالی که به سه جهت نگاه می کنیم مثل نمازهای دیگر گفته ، و نماز مغرب را پایان میدهیم.
.
نماز اعشاء: نیت می کنیم، و می گوئیم:«چهار رکعت نماز اعشاء بجا می آورم برای نزدیکی بخدا برای.»
و بقیه چهار رکعت، عیناً مثل نماز ظهر و عصر اجرا میشود….
موفق باشید و ان شاءالله قبول الله … التماس دعا.
و اما اگر در آغاز نماز را به عربی نمیتوانید بخوانید، می توانید بفارسی یا هر زبانی که برایتان مفهوم است، بجا آورده،
و بتدریج سعی نمائید تا نماز خود را بزبان عربی نیز بیاموزید. زیرا بعد از فهمیدن معنی آن بهتر می توانید از نمازتان لذت ببرید،
چیزی که برای خداوند مهم است صمیمیت و خلوص ماست، و اینکه ما در حد توانائی دستورات او را در زندگی برای خوشبختی دنیا و آخرت خودمان بکار بگیریم ،
و به آرامش و شادی حقیقی برسیم… خدا وند یار و نگهدارتان، و رستگار دو دنیا باشید ….
.
.
